Khau Lắc sáng ánh đèn

Đèo Khau Lắc nối giữa xã Lăng Can và Bình An của huyện Lâm Bình là nơi có phong cảnh nên thơ, nhưng cũng ẩn chứa nhiều nguy hiểm, nhất là khi tối trời, vì nhà cửa thưa vắng, lại không có điện thắp sáng. Mới đây, huyện Lâm Bình đã đầu tư hệ thống điện thắp sáng đèo Khau Lắc với chiều dài hơn 6 km. Điện về, niềm vui bà con được nhân lên gấp bội vì thuận tiện đi lại và góp phần đảm bảo an ninh, trật tự và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn.

Thỏa niềm mong ước

Lâm Bình có 3 con đèo là Kéo Nàng, Kéo Quân và Khau Lắc, nhưng đèo Khau Lắc nổi tiếng hơn cả vì nó nằm trên tuyến đường huyết mạch dẫn vào trung tâm huyện lỵ Lâm Bình. Mặt khác, đèo có địa thế cao, khí hậu mát mẻ cùng những khúc cua uốn lượn qua những thung lũng xanh ngắt ẩn hiện hình dáng bản làng thanh bình. Phong cảnh ở đây mỗi mùa đều mang vẻ đẹp riêng nên hấp dẫn với khách bộ hành và các phượt thủ. Mùa thu mây bay lãng đãng, mùa đông thì lớp lớp những tầng mây, mùa lúa chín thì những thửa ruộng vàng óng đẹp như tấm thảm vàng chạy dài đến tận chân núi, cảm giác như đi giữa chốn bồng lai tiên cảnh. 

Bà Nguyễn Thị Lầm, dân tộc Tày thôn Nà Khà, xã Lăng Can bao đời nay cùng gia đình, dòng họ sống dưới chân đèo Khau Lắc. Bà cho biết, trước kia đèo Khau Lắc rất dốc, người dân muốn qua lại hai bên phải vượt qua con đường mòn nằm cheo leo bên sườn núi cao. Do đường đi lại hiểm trở, người dân phải gùi trên lưng lương thực, hoặc dùng ngựa thồ hàng vận chuyển hàng hóa. Sau này các cấp chính quyền tỉnh, huyện tập trung nguồn lực mở thông con đường đèo Khau Lắc, hình hài một con đường mà ô tô có thể lăn bánh hiện rõ. Ngày nay, tuy cuộc sống 2 bên chân đèo Khau Lắc đã phát triển hơn trước, xe cộ đi lại nhiều, quán xá ở các xã Bình An, Lăng Can hình thành đã xua tan một phần sự heo hút, nhưng khi trời tối, nhiều người vẫn không dám đi qua con đèo này. Vì thế, bao năm nay, bà Lầm và người dân chỉ mong sao đèo sớm có điện.

Điện thắp sáng đèo Khau Lắc giúp người dân và phương tiện giao thông

lưu thông thuận tiện.

Phó Chủ tịch UBND huyện Lâm Bình Nguyễn Văn Hiền cho biết, trải qua nhiều lần mở rộng, hạ độ cao, nắn cua, trải nhựa, làm hộ lan, cắm biển báo... đèo Khau Lắc có một diện mạo mới, giao thông đi lại thuận lợi hẳn. Đường được làm xong nhưng khó khăn của huyện vẫn còn đấy bởi điện chưa có. Vào mùa mưa các phương tiện qua đèo vẫn “dè chừng” vì lo tình trạng sạt lở đất. Đồng thời đèo có độ cao 400 m so với mực nước biển nên quanh năm sương phủ mây mờ vào sáng sớm và chiều, ban đêm khuất tầm nhìn lại chưa có điện nên tiềm ẩn nhiều rủi ro mất an toàn giao thông. 

Lãnh đạo huyện đã nhiều lần họp bàn về Chương trình xây dựng nông thôn mới, trong đó bàn về công trình điện thắp sáng trên những cung đèo của huyện. Câu chuyện được bàn trong mỗi cuộc họp là ngoài nguồn vốn ngân sách của huyện thì huyện còn thiếu trên nửa tỷ đồng, sức dân thì không đủ. Trước thực tế đó, huyện đã đề ra giải pháp phối hợp với các đơn vị kêu gọi nguồn vốn xã hội hóa từ các doanh nghiệp.

Thắp sáng tương lai

Tháng 3-2019, Hội Chữ thập đỏ tỉnh kết nối với Quỹ Thiện Tâm của Tập đoàn Vingroup tài trợ 600 triệu đồng để đầu tư công trình đường điện thắp sáng giao thông nông thôn. Từ nguồn vốn được hỗ trợ này, huyện đã phối hợp với các ban, ngành liên quan bắt tay ngay vào công tác xây dựng kế hoạch, thiết kế thi công làm công trình điện trên các cung đèo Khau Lắc, Kéo Nàng, Kéo Quân và lắp đặt điện trên tuyến đường trung tâm xã Phúc Yên, tổng chiều dài 20 km, tổng kinh phí là hơn 1,2 tỷ đồng. Giữa tháng 11 - 2019, công trình điện trên các tuyến đường giao thông huyết mạch nối các cụm dân cư giữa các xã được khởi công, người dân huyện Lâm Bình thỏa niềm mong ước bấy lâu.

Người dân xã Lăng Can phát triển thương mại, dịch vụ thuận lợi hơn
nhờ được đầu tư hệ thống điện thắp sáng.

Ngay khi có vốn, UBND huyện Lâm Bình giao Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng phối hợp với Phòng Kinh tế và Hạ tầng huyện và các đơn vị liên quan vào cuộc khảo sát, xây dựng kế hoạch thi công sát với tình hình thực tế. Tháng 12-2019 tuyến điện đèo Khau Lắc dài hơn 6 km với 260 cột đèn được lắp đặt. Cùng với đó hệ thống điện tại các đèo Kéo Nàng, Kéo Quân và xã Phúc Yên được hoàn thành, đưa vào chiếu sáng.  

Có điện, Khau Lắc như khoác trên mình một chiếc áo mới. Vào ban đêm, đèo uốn lượn như một con rồng khổng lồ với những vệt sáng trải dài từ chân tới đỉnh đèo Khau Lắc. Cảnh tượng rất lung linh, huyền ảo trên bầu trời đêm. Những chiếc xe ô tô, xe máy vượt đèo an toàn, tự tin. Nhịp sống mới đã bắt đầu khởi sắc. Chàng trai dân tộc Tày Hoàng Văn Khiêm có dây chuyền sản xuất gạch không nung dưới chân đèo Khau Lắc thuộc xã Bình An chia sẻ, ngoài sản xuất gạch không nung anh còn kinh doanh thêm vật liệu xây dựng nên phải chở vật liệu phục vụ khách hàng không kể sớm, khuya. Những ngày đèo chưa có điện, vừa chở vừa lo. Nay có điện, việc cung cấp vật liệu xây dựng của anh tới khách hàng ở các xã Lăng Can, Phúc Yên thuận lợi hơn. Doanh số bán hàng cứ thế tăng. 

Bí thư Đảng ủy xã Lăng Can Ma Ngọc Trường tin tưởng: “Điện về sẽ giúp người dân có cơ hội đẩy mạnh phát triển kinh tế, nâng cao đời sống thực hiện tốt các mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội và xây dựng nông thôn mới trên địa bàn các xã. Đồng thời, góp phần quan trọng đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn huyện. Có điện việc giao thương buôn bán tại chợ xã tấp nập hơn, các tiểu thương bên kia đèo chở hàng đến chợ Lăng Can bán tận 7 - 8 giờ tối mới về. Sắp tới, xã tiếp tục đẩy mạnh phát triển sản phẩm dịch vụ du lịch cộng đồng, nghiên cứu thử nghiệm các mô hình sản xuất rau sạch, mở hướng phát triển kinh tế cho các hộ dân trong thôn”.

Công trình đường điện trải dài 20 km này cũng tạo đà cho sản xuất nông, lâm nghiệp, công nghiệp và thương mại, dịch vụ du lịch cộng đồng của huyện ngày càng phát triển... Một số sản phẩm công nghiệp của huyện như đá nghiền Biển Vinh, bê tông Thành Hưng Lâm Bình, Antimon Bình An tăng công suất hoạt động vận chuyển sản phẩm tới công trình. 

Đứng trên đỉnh đèo Khau Lắc, phóng tầm mắt về trung tâm huyện lỵ Lâm Bình nằm giữa lòng chảo của xã Lăng Can, dáng hình đô thị loại V đã và đang hiện hữu từng ngày.